İncir ağacı: İnsanlık tarihini şekillendiren ağaç!
Sayısız dini ve milli kıssalara konu olan incir ağacı, tarihe hem tanıklık etmiş hem de tarihe yön vermiştir. Yeryüzünde 80 milyon yıldır varlığını sürdüren incirin tarihi insandan bile eskidir. İncir ağacı, insanın evriminde ve kültürün oluşmasında rol oynamıştır. Bu ağaçlara iyi davranırsak geleceğimizi zenginleştirebiliriz.
Yeryüzünde 750’den fazla incir türü olduğu söylenmektedir. Başka hiçbir bitkinin insan hayal gücü üzerinde böyle bir etkisi olmamıştır. İncir bütün dinlerde konuşulur, kralları, kraliçeleri, bilim adamlarını etkilemeyi başarmıştır. Enerji dolu olan bu meyve insan beyninin büyümesine fayda sağlayabilir. Bu nedenle bazı toplumlar, insan elinin olgun incirleri bulup koparmak için evrimleştiğine inanıyor. İncir ağacı, binlerce yıl önce insanlar tarafından yetiştirilen ilk bitkilerden biridir.
Türkiye’de yetişen siyah incir (Ficus carica), birçok eski kültür için önemli bir besin maddesiydi. Sümer kralı Urukagina incirden 5000 yıl önce söz etmiştir. Kral Süleyman müziğinde inciri övmüştür. Eski Yunanlılar ve Romalılar inciri cennetten gönderilen bir meyve olarak görmüşlerdir.
İncirin çevreye olan faydaları.
İncir ağacı, diğer bitkilerden daha fazla yaban hayatı besler. Yeryüzünde 1200 tür canlı incirle beslenir. Bunların arasında kuşların, meyve yarasalarının ve primatların onda biri var. Bu canlılar incirle beslendikleri için tohumların yayılmasına yardımcı olurlar. Bu nedenle ekolojistler inciri ekosistemin “önemli parçası” olarak görürler.
Birçok çiçekli bitki çiçeklerini sergilese de Latince’de Ficus olarak bilinen incir bitkisinin çiçekleri meyvelerinin içinde gizlidir. Her incir türünün tozlanması için kendi yabani arısı vardır. Bu işbirliği 80 milyon yıl önce başladı. İncir ağacı bu arıların beslenmesi için meyve üretir ve arılar üremelerini sağlar. Ayrıca birçok bitkinin kökleri toprak altındayken, bazı incir türlerinin kökleri toprak üstünde yetişir. İncir ağaçları terk edilmiş yapıları istila eder, her taş çatlağına tohumlar büyür ve büyüyen kökleriyle duvarları ve temelleri yok eder. Meyveler diğer hayvanları ve diğer tohumları o bölgeye davet eder, böylece orman yeniden doğar.
Benzer olaylar volkanik yerlerde de meydana gelir. Kurumuş lavlar arasında önce incir ağaçları büyür ve diğer bitkilere yol açar. Bilim adamları, kurak alanlarda ormanların yeniden büyümesini hızlandırmak için önce incir ağaçlarını dikiyorlar. Bütün bunlar iklim değişikliğinin etkileri açısından incir ağacının gelecek vaat ettiğini gösteriyor.
İncirin inanılmaz faydaları.
Asya’nın tropikal ve subtropikal bölgelerinde ortaya çıkan ve gelişen kültürler, incir ağacını bir güç sembolü ve bir ibadet yeri olarak görmüşlerdir. Bunlar arasında Banyan olarak da bilinen Hint inciri önemli bir yer tutar. Yaratılış hikayeleri, folklor ve bilgelik çağına ulaşma ile ilişkilendirilen bu ağaç o kadar büyüktür ki, uzaktan küçük bir ormanı andırır.
İncir sadece tatlı ve lezzetli değil, aynı zamanda vitamin, mineral ve lifle doludur. İncil`de incirin iyileştirici özelliklerinden bahseder. Tarih boyunca bu ağacın sadece meyvesi değil, kabuğu, yaprakları, kökleri ve reçinesi de ilaç olarak kullanılmıştır.
Şempanzelerin ayrıca tıbbi amaçlar için yabani incir ağacının kabuğunu ve yapraklarını yedikleri görülmüştür. Araştırmalar, meyvenin bakteri, parazit ve tümörlere karşı etkili olduğunu kanıtlıyor.
Dünyadaki birçok kültür ve inanç, incir ağaçlarının kesilmesini yasaklamaktadır. Ancak bu inançlar yavaş yavaş unutulmaktadır. Onları canlandırmak geleceğimiz için önemlidir.