Tarix

İkinci Dünya Müharibəsi: Hitler niyə İsveçrəyə hücum etmədi?

Adolf Hitler və onun rəhbərliyi altında olan Almaniya 1939-1945-ci illər arasında Avropada böyük bir müharibə apararaq bir çox ölkələri işğal etdi. Lakin maraqlıdır ki, İsveçrə bu işğallardan kənarda qaldı. Bu qəribə fakt tarixçiləri və tədqiqatçıları uzun illər düşündürüb. İsveçrəyə hücum edilməməsinin səbəbləri çoxşaxəli və maraqlıdır. Gəlin bu tarixi məsələni daha ətraflı araşdıraq.

İsveçrənin Coğrafi və Hərbi Üstünlükləri

İsveçrə Alp dağları ilə əhatə olunmuş bir ölkədir və onun coğrafiyası təbii müdafiə qalası kimi xidmət edir. İsveçrənin dağlıq əraziləri hərbi əməliyyatlar üçün əlverişsiz idi. Alman ordusu, “Blitzkrieg” (ildırım sürətli müharibə) taktikasından istifadə edərək düzənlik ərazilərdə sürətli hücumlar edirdi. İsveçrənin mürəkkəb və sərt dağlıq relyefi bu taktikanı tətbiq etməyi demək olar ki, mümkünsüz edirdi.

Bundan əlavə, İsveçrə öz neytrallığını qorumaq üçün güclü müdafiə planları hazırlamışdı. “National Redoubt” (Milli Qala) adlanan bu strategiya çərçivəsində İsveçrə ordusu dağlıq ərazilərdə geniş tunellər, bunkerlər və silah anbarları tikmişdi. Əgər Almaniya İsveçrəyə hücum etsəydi, bu, çoxlu insan və resurs itkisi ilə nəticələnəcəkdi.

İsveçrənin Neytrallığı

İsveçrə 1815-ci ildə qəbul edilmiş Vyana Konqresindən sonra neytrallığını elan etmişdi. Bu neytrallıq rəsmi olaraq beynəlxalq hüquqla tanınırdı. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı İsveçrə həm Müttəfiqlərlə, həm də Ox Dövlətləri ilə ticarət əlaqələrini davam etdirirdi. Bu balanslı yanaşma İsveçrənin müharibədən kənarda qalmasına kömək etdi.

Hitler İsveçrənin neytral mövqeyindən məmnun deyildi. O, İsveçrəyə qarşı dərin nifrət hiss edirdi və onu “tarixi anomaliya” adlandırırdı. Buna baxmayaraq, İsveçrənin neytral statusu və Avropa siyasətindəki yeri onun işğal edilməsini çətinləşdirirdi. Almaniya İsveçrəni işğal etsəydi, bu, beynəlxalq arenada böyük səs-küyə səbəb ola bilərdi və Müttəfiqlərin Hitlerə qarşı daha sərt mövqe tutmasına şərait yarada bilərdi.

İqtisadi Səbəblər

İsveçrə bankları və maliyyə sistemi müharibə dövründə Almaniya üçün vacib rol oynayırdı. Almaniya İsveçrə bankalarından qızıl ehtiyatlarını gizlətmək və maliyyə əməliyyatlarını həyata keçirmək üçün istifadə edirdi. İsveçrə banklarının neytral olması Almaniyanın maliyyə əməliyyatlarını asanlaşdırırdı. Əgər İsveçrə işğal edilsəydi, bu sistem pozula bilərdi və Almaniyanın müharibə iqtisadiyyatına ciddi zərbə vurula bilərdi.

İsveçrənin Qorxu Strategiyası

İsveçrə hökuməti və hərbi rəhbərliyi Almaniyanı mümkün hücumdan çəkindirmək üçün xüsusi bir strategiya hazırlamışdı. Onlar Almaniyanın İsveçrəyə hücum edəcəyi təqdirdə bütün əsas infrastrukturu dağıtmaqla hədələyirdilər. Körpülər, dəmir yolları və fabriklər partladılacaqdı ki, bu da İsveçrənin iqtisadi dəyərini məhv edərdi. Bu qorxu strategiyası Almaniyanı İsveçrəni işğal etməkdən çəkindirdi.

Hitlerin İsveçrəyə hücum etməməsinin səbəbləri çoxşaxəlidir: coğrafi və hərbi çətinliklər, İsveçrənin neytral statusu, iqtisadi əlaqələrin davam etdirilməsi və İsveçrənin özünümüdafiə strategiyası. Hər bir faktor öz yerində mühüm rol oynayırdı. Bu qərar həm də göstərir ki, İkinci Dünya Müharibəsindəki strateji qərarlar yalnız hərbi güc deyil, həm də diplomatik və iqtisadi amillərlə bağlı idi.

İsveçrə, öz neytrallığını qorumaq üçün həm gücünü, həm də ağıllı siyasətini istifadə edərək, İkinci Dünya Müharibəsinin dağıdıcı təsirlərindən qoruna bildi. Bu, tarixdə az rast gəlinən bir uğur hekayəsidir və hələ də tədqiqatçılar üçün maraqlı bir mövzudur.

Rəşad Baynazarli

Salam Dünya! Sizi burada görməkdən çox məmnunam. Bloqumda şəxsi təcrübələrimi, maraqlı məlumatları və həyatımın rəngarəng anlarını sizinlə paylaşmaqdan zövq alıram. Hər yazıda yeni bir dünya kəşf edəcəyinizə əmin olun!

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu