Həmişə düşünmüşəm: görəsən, mən Startap qurucusuyam, yoxsa sadəcə nəsə yaratmaq istəyən, məqsədləri dəyişkən biriyəm? Bu sual həyatımın bir çox mərhələsində qarşıma çıxıb. Bəlkə də siz də bu hekayədə özünüzdən nələrsə tapacaqsınız.
Hər şey çox illər əvvəl — 2005-ci ildə başladı. ICQ, MSN və çat saytlarının ən məşhur dövrü idi. O vaxtlar hamı səhərə qədər çatlarda vaxt keçirirdi. Mən isə dostumla birgə, adını indi xatırlamadığım, “wap”la başlayan bir çat saytı qurmuşdum. Sayt işləyirdi, özü də yaxşı işləyirdi. Sadə interfeys, sadə funksiya – amma maraqlı idi.
Zamanla sayt məndən çox vaxt almağa başladı və dizaynı da mənə bəsit gəlirdi. Bu səbəbdən saytı dostuma təhvil verib bu işdən çəkildim. Ola bilər deyəsiniz ki, “bu işi niyə batmış sayırsan?”. Cavabım sadədir: bu işə az da olsa pul və çoxlu zaman sərf etmişdim, amma qarşılığında heç nə qazanmamışdım. Yəni ruhumda batmışdı.
Sonrakı illərdə internet texnologiyası inkişaf etdikcə marağım daha da artdı. Pulsuz domainlərlə — ucoz.ru və wix.com üzərindən şəxsi bloq saytları qurmağa başladım. Sanki bu mənim üçün bir oyun idi — bir şey yaratmaq istəyirdim. Sadə yazılar yazır, nələrisə paylaşırdım. Vaxt keçdikcə daha ciddiləşdim. Artıq öz domenimi, hostingimi alıb işə ciddi yanaşmağa başladım.
İlk real layihəm Baytv.com adlı film izləmə saytı oldu. Saytı sıfırdan qurmuşdum. Hər gün filmlər yükləyir, arxivi genişləndirirdim. Amma bir gün o sayta girmək istədim və giriş mümkün olmadı. Türkiyədə yaşadığım üçün sayt korsan sayılıb bloklanmışdı. Beləcə, vaxtım və sərmayəm bir gecədə puça çıxdı.
Bu uğursuzluq məni dayandırmadı. Növbəti ideya: elan saytı qurmaq idi. Beləcə Satbizde.com adlı bir sayt yaratdım. Hazır skriptlərdən istifadə etmişdim. Hətta 100-dən çox istifadəçiyə qədər çatmışdım. Amma bu dəfə də dərslərimlə sayt arasında qalmaqda çətinlik çəkdim. Gün gəldi və bu saytı da bağladım.
Bir müddət sonra Ekşisozlukdən ilham alaraq sual-cavab platforması yaratmaq fikrinə düşdüm. Pulum olmadığı üçün pulsuz domen – Sozsende.ml adını aldım. Hosting isə əvvəlki layihəmdən qalmışdı. Sayt pis getmirdi. İnsanlar suallar verir, cavablar yazır, xal toplayırdılar. Hətta səviyyə sistemi belə vardı. İnsanlar cavab verir, xal toplayır və səviyyə artırırdı.
Amma mən mükəmməllik axtaran biri idim. “.ml” domeni mənə kifayət qədər “ciddi” gəlmirdi. Beləliklə, Cavabdeh.com domenini alıb bütün sistemi ora köçürdüm. Təəssüf ki, istifadəçilərin çoxu yeni ünvana keçmədi. Sayt tənəzzülə uğradı və bu layihəni də yavaş-yavaş bağladım.
Amma bu ad mənimlə qaldı. Cavabdeh.com saytını bloq halına gətirdim. Maraqlı faktlar paylaşmağa başladım. İnsanlar oxuyurdu. Sayt canlanmağa başladı. Ardınca Cavabdeh YouTube kanalını açdım. Kanal yaxşı izlənmələrə çatdı. Düzdür, indi videolar atmağa çox vaxtım olmur, amma kanal öz yolunu tapıb davam edir. Daha sonra Cavabdeh kanalının blogdan daha yaxşi nəticələr verdiyi üçün cavabdeh.com saytını da bağladım.
İndi geriyə baxanda bir şeyi anlayıram: bəlkə də Startapçı olmaq üçün mükəmməllik axtarmamaq lazımdır. Çünki mükəmməllik hissi insanın ən böyük düşmənidir. Hər şeyi daha gözəl etmək istədikcə başlayırsan, lakin bitirə bilmirsən.
Mən isə indi daha realistəm. Bilirəm ki, bəzən sadəcə başlamaq belə kifayətdir. Bəzən isə batmaq da faydalıdır. Çünki hər batış, hər uğursuzluq mənə bir şey öyrədib…
